ರಂಗೋಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಭಾಗ ; ಮನೆ ಮುಂದೆ ಹಾಕುವ ರಂಗೋಲಿ ಬಗ್ಗೆ ನಿಮಗೆಷ್ಟು ಗೊತ್ತು ?
ಸುದ್ದಿಒನ್ : ರಂಗೋಲಿ ಹಿಂದೂ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ರಂಗೋಲಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಾನವಿದೆ. ರಂಗೋಲಿಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಗಾಗಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾದ ಒಂದು ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿದೆ. ರಂಗೋಲಿಯ ಇತಿಹಾಸ, ರಂಗೋಲಿಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಆಧಾರವು ಭಾರತದ ವೈದಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅದರ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಭಾರತೀಯರ ಜೀವನದ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿದೆ ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ಸುಂದರವಾದ ಮತ್ತು ಆಕರ್ಷಕವಾದ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರವಿಲ್ಲದೆ ಯಾವುದೇ ಹಬ್ಬ ಅಥವಾ ಪ್ರಮುಖ ಜೀವನ ಸಂದರ್ಭಗಳು ನಡೆಯುವುದಿಲ್ಲ.
ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ರಂಗೋಲಿ ಹಾಕದಿರುವ ಮನೆಗಳು ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ. ಅನೇಕ ಮಹಿಳೆಯರು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಬೇಗನೆ ಎದ್ದು, ಮನೆಯ ಕಸಗುಡಿಸಿ, ಹೊಸ್ತಿಲು ತೊಳೆದು ಅರಿಶಿನ ಕುಂಕುಮವಿಟ್ಟು ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಅಂದದ ಚೆಂದದ ರಂಗೋಲಿಯನ್ನಿಟ್ಟ ನಂತರವೇ ತಮ್ಮ ದೈನಂದಿನ ಕೆಲಸವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈಗ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ನಗರೀಕರಣದಿಂದ ರಂಗೋಲಿ ಹಾಕುವುದು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ.
ರಂಗೋಲಿ ಯಾವಾಗ ಹುಟ್ಟಿತು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾದ ಪುರಾವೆಗಳಿಲ್ಲದಿರಬಹುದು, ಆದರೆ ಕೆಲವು ಕಥೆಗಳು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿವೆ. ಒಂದು ಕಥೆ ಈಗಲೂ ಹರಿದಾಡುತ್ತಿದೆ.
ಅನೇಕ ಯುಗಗಳ ಹಿಂದೆ ರಾಜಗುರುಗಳಿದ್ದರು. ಆತನಿಗೆ ಒಬ್ಬನೇ ಮಗ. ಪ್ರೀತಿಯ ಮಗ ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಗುರುಗಳು ದುಃಖದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿದರು. ಆ ಮಗನ ದುಃಖದಲ್ಲಿ ಅವನು ಬ್ರಹ್ಮ ದೇವರಿಗಾಗಿ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಿದನು. ಅವನ ತಪಸ್ಸಿಗೆ ಮೆಚ್ಚಿದ ಬ್ರಹ್ಮನು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷನಾಗಿ ಅವನಿಗೆ ಯಾವ ವರವನ್ನು ಬೇಕು ಎಂದು ಕೇಳಿದನು. ಗುರುಗಳು ತಮ್ಮ ಮಗನನ್ನು ಬದುಕಿಸುವಂತೆ ಕೇಳಿಕೊಂಡರು. ಬ್ರಹ್ಮದೇವನು ನೀನು ಸೇರಿದಂತೆ ನಿನ್ನ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಜನರೆಲ್ಲರಿಗೂ ಮುಂಜಾನೆ ಬೇಗನೆ ಎದ್ದು ಮನೆಯ ಕಸ ಗುಡಿಸಿ ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸಿ ಮತ್ತು ಮನೆಯ ಮುಂದೆ ರಂಗೋಲಿ ಹಾಕಲು ಆದೇಶಿಸಿದನು.
ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆಳುತ್ತಿದ್ದ ರಾಜನಿಗೆ ಗುರುಗಳು ಅದನ್ನೆಲ್ಲ ಹೇಳಿದರು. ಗುರುಗಳು ಹೇಳಿದಂತೆಯೇ ಮಾಡುವಂತೆ ರಾಜನು ಎಲ್ಲಾ ಜನರಿಗೆ ಆದೇಶಿಸಿದನು. ಎಲ್ಲಾ ಜನರು ಹೊಸ್ತಿಲು ತೊಳೆದು ಪೂಜೆ ಮಾಡಿ ಮನೆ ಮುಂದೆ ರಂಗೋಲಿ ಹಾಕಿದರು. ಗುರುಗಳ ಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಮಗನ ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ರಂಗೋಲಿಯನ್ನಿಟ್ಟರು. ಬ್ರಹ್ಮನು ರಂಗೋಲಿಯನ್ನು ನೋಡಿ ಸಂತೋಷಪಟ್ಟನು ಮತ್ತು ಗುರುವಿನ ಮಗನನ್ನು ಜೀವಂತವಾಗಿ ಹಿಂದಿರುಗಿಸಿದನು. ಅಂದಿನಿಂದ, ಜನರು ಏನಾದರೂ ಒಳ್ಳೆಯದಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿ ಹೊಸ್ತಿಲು ತೊಳೆದು ಅರಿಶಿನ ಕುಂಕುಮವಿಟ್ಟು ಮನೆಯ ಮುಂದೆ ರಂಗೋಲಿ ಹಾಕುತ್ತಾರೆಂಬ ಪ್ರತೀತಿ ಇದೆ.
ಇತಿಹಾಸಕಾರರ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ರಂಗೋಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಮಧ್ಯಯುಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ರಂಗೋಲಿಯನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಕವಿಯೊಬ್ಬರು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದರ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಆ ಯುಗದಲ್ಲಿ ರಂಗೋಲಿ ಇತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ರಂಗೋಲಿ ಹಾಕುವುದು ಭೂಮಿ ತಾಯಿಯನ್ನು ಪೂಜಿಸುವ ಒಂದು ಮಾರ್ಗವೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಅಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕಿಹಿಟ್ಟನ್ನು ರಂಗೋಲಿ ಹಾಕಲು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಈ ಅಕ್ಕಿ ಹಿಟ್ಟು ಅನೇಕ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣು ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಆಹಾರವಾಗುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಆಹಾರ ನೀಡುವುದು ಅಂತಿಮ ಗುರಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಈ ಅಕ್ಕಿ ಹಿಟ್ಟನ್ನು ತಿಂದು ಅನೇಕ ಕೀಟಗಳು ಮತ್ತು ಪಕ್ಷಿಗಳು ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದವು ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಾವಿರಾರು ಜನರಿಗೆ ಅನ್ನ ನೀಡುವುದಕ್ಕೆ ಸಮ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.
ರಂಗೋಲಿಯಂತಹ ಚಿತ್ರಗಳು ಶಿಲಾಯುಗದಲ್ಲಿ ಇದ್ದವು ಎಂದು ವಾದಿಸುವವರೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಸಂಗೀತ, ಅಡುಗೆ, ನೃತ್ಯದಂತಹ 64 ಕಲೆಗಳಲ್ಲಿ ರಂಗೋಲಿ ಕೂಡ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ರಂಗೋಲಿ ಹಾಕುವುದರಿಂದ ಮಾನಸಿಕ ನೆಮ್ಮದಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಮನೋವೈದ್ಯರು.
ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ, ಮನೆಯ ಹೊಸ್ತಿಲು ಮತ್ತು ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ರಂಗೋಲಿ ಹಾಕುವುದು ವಾಡಿಕೆ.
ಸಿಂಧೂ ಮತ್ತು ಹರಪ್ಪಾ ನಾಗರಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ವಿನ್ಯಾಸಗಳು ಹಿಂದಿನ ನಾಗರಿಕತೆಗಳು ವಿವಿಧ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ವಿನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದವು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ತಾಲಿಸ್ಮಿಕ್ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸಿದರೆ, ಯಾವುದೇ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಗಳಿಂದ ಮನೆಗಳು ಮತ್ತು ಹಳ್ಳಿಗಳ ರಕ್ಷಣೆಯ ರೂಪವನ್ನು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ರಂಗೋಲಿ ಇಂದು ನಿನ್ನೆಯದಲ್ಲ. ಶಿಲಾಯುಗ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ ಯುಗದಲ್ಲೂ ರಂಗೋಲಿಯು ನಮ್ಮ ಜೀವನ ವಿಧಾನದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಮುಖ ಸೂಚನೆ : ಇಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸಲಾದ ಎಲ್ಲಾ ಭಕ್ತಿ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಹಾರಗಳು ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ಊಹೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿಲ್ಲ.