Vaikunta Ekadashi 2023 : ಒಂದು ವರ್ಷದಲ್ಲೇ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ವೈಕುಂಠ ಏಕಾದಶಿ : ವಿಶೇಷತೆಗಳೇನು ?
ಸುದ್ದಿಒನ್ : ಈ ವರ್ಷದ ಜನವರಿ 2 ರಂದು ಮುಕ್ಕೋಟಿ ಏಕಾದಶಿ ಬಂದಿತ್ತು. ಆದರೆ ಈ ವರ್ಷದ ಕೊನೆಯ ತಿಂಗಳಾದ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಬಾರಿಗೆ ಮತ್ತೆ ಬಂದಿದೆ. ಈ ಏಕಾದಶಿಯ ವಿಶೇಷತೆಗಳೇನು?
ಹಿಂದೂ ಪಂಚಾಂಗದ ಪ್ರಕಾರ, ವೈಕುಂಠ ಏಕಾದಶಿಯು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸೂರ್ಯನು ದಕ್ಷಿಣಾಯಣದಿಂದ ಉತ್ತರಾಯಣವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಮೊದಲು ಬರುವ ಏಕಾದಶಿಯನ್ನೇ ವೈಕುಂಠ ಏಕಾದಶಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ವಿಷ್ಣು ಮೂರ್ತಿಯು ಗರುಡ ವಾಹನದ ಮೇಲೆ ದೇವತೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಭೂಲೋಕಕ್ಕೆ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಈ ಏಕಾದಶಿಯನ್ನು ಮುಕ್ಕೋಟಿ ಏಕಾದಶಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಅಷ್ಟಾದಶ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಮಂಗಳಕರ ದಿನದಂದು ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ದಾರಿ ತೆರೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹಲವರು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಈ ದಿನದಂದು ಉಪವಾಸವಿದ್ದರೆ ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ತಪಸ್ಸಿನ ಫಲವನ್ನು ಪಡೆದಂತಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹಲವರು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವೈಕುಂಠ ಏಕಾದಶಿ ಉಪವಾಸ ದಿನಾಂಕ, ಪೂಜಾ ವಿಧಾನ ಹಾಗೂ ಮಹತ್ವವನ್ನು ತಿಳಿಯೋಣ.
ವೈಕುಂಠ ಏಕಾದಶಿ ಎಂದರೆ..
ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಪಡೆಯಬೇಕಾದರೆ ಉತ್ತರ ದ್ವಾರ ದರ್ಶನ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂದು ಪಂಡಿತರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಮಾರ್ಗಶಿರ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯ ಮೊದಲು ಬರುವ ಏಕಾದಶಿಯನ್ನು ಉತ್ತರ ದ್ವಾರ ದರ್ಶನ ಏಕಾದಶಿ, ಮುಕ್ಕೋಟಿ ಏಕಾದಶಿ, ವೈಕುಂಠ ಏಕಾದಶಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಶುಭ ದಿನದಂದು ಎಲ್ಲಾ ದೇವಾಲಯಗಳು ಉತ್ತರದ ಬಾಗಿಲಿನಿಂದ ಭಕ್ತರಿಗೆ ದರ್ಶನದ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಹೀಗೆ ದರ್ಶನ ಮಾಡಿದವರು ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಇದನ್ನು ಮೋಕ್ಷ ಏಕಾದಶಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಏಕಾದಶಿ ಎಂದರೆ 11. ಅಂದರೆ ಐದು ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಗಳು, 5 ಪಂಚೇಂದ್ರಿಯಗಳು ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸು ಒಟ್ಟು 11. ಇವುಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ವ್ರತ ದೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಮಾಡುವುದು ಏಕಾದಶಿಯ ಅರ್ಥ.
ಉತ್ತರ ದ್ವಾರ ದರ್ಶನ ಏಕೆಂದರೆ..
ವೈಕುಂಠ ಏಕಾದಶಿ ದಿನದಂದು ಉತ್ತರ ದ್ವಾರದಿಂದ ಶ್ರೀ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವಿನ ದರ್ಶನ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಅನೇಕ ಜನರು ಹಂಬಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ವೈಕುಂಠದ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆದ ಈ ದಿನದಂದು ಶ್ರೀ ಹರಿಯು ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಭೂಮಿಗೆ ಬಂದು ಭಕ್ತರಿಗೆ ದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಾನೆ. ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಒಮ್ಮೆ, ರಾಕ್ಷಸರ ಹಿಂಸೆಯನ್ನು ಸಹಿಸಲಾಗದೆ, ಎಲ್ಲಾ ದೇವತೆಗಳು ಉತ್ತರ ದ್ವಾರದ ಮೂಲಕ ಪ್ರವೇಶಿಸಿ ಶ್ರೀ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವಿನ ದರ್ಶನ ಪಡೆದು ತಮ್ಮ ನೋವನ್ನು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಆಗ ಭಗವಾನ್ ಶ್ರೀ ವಿಷ್ಣುವು ಆಶೀರ್ವದಿಸಿ ರಾಕ್ಷಸರ ಬಾಧೆಯಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ನೀಡುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಭಕ್ತರು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಉತ್ತರ ದ್ವಾರ ದರ್ಶನ ಪಡೆದರೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಕಾಡುವ ಎಲ್ಲಾ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ಸಿಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ.
ಈ ಬಾರಿಯ ಏಕಾದಶಿ ಯಾವಾಗ...?
ಈ ಡಿಸೆಂಬರ್ ತಿಂಗಳ 22 ನೇ ತಾರೀಖಿನ ಶುಕ್ರವಾರ, ದಶಮಿ ತಿಥಿ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 9:38 ರವರೆಗೂ ಇದೆ. ಅದರ ನಂತರ ಏಕಾದಶಿ ತಿಥಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಮರುದಿನ ಶನಿವಾರ, ಡಿಸೆಂಬರ್ 23 ರಂದು ಮುಕ್ಕೋಟಿ ಏಕಾದಶಿ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 7:56 ರವರೆಗೂ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಸೂರ್ಯೋದಯ ತಿಥಿಯನ್ನು ಪರಿಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಮುಕ್ಕೋಟಿ ಏಕಾದಶಿಯನ್ನು ಡಿಸೆಂಬರ್ 23 ರಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಪೂಜೆಯ ವಿಧಾನ..
ವೈಕುಂಠ ಏಕಾದಶಿಯಂದು ಸೂರ್ಯೋದಯಕ್ಕೂ ಮುನ್ನವೇ ಎದ್ದು ಸ್ನಾನ ಮಾಡಬೇಕು. ಉಪವಾಸವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಮನೆಯ ಪೂಜಾ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿರುವ ಶ್ರೀ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಫೋಟೋ ಅಥವಾ ವಿಗ್ರಹದ ತುಪ್ಪದ ದೀಪವನ್ನು ಬೆಳಗಿಸಿ ಧ್ಯಾನ ಮಾಡಿ. ವಿಷ್ಣು ಪೂಜೆ ಮಾಡುವಾಗ ತುಳಸಿ, ಹೂವುಗಳು, ಗಂಗಾಜಲ ಮತ್ತು ಪಂಚಾಮೃತವನ್ನು ಇಡಬೇಕು. ಸಂಜೆ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ತಿನ್ನಬಹುದು.
ಉಪವಾಸ ದೀಕ್ಷಾ..
ಉಪವಾಸ ಎಂದರೆ ಕೇವಲ ಆಹಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳದಿರುವುದಲ್ಲ. ಉಪ + ವಾಸ ಅಂದರೆ ಪ್ರತಿನಿತ್ಯವೂ ಭಗವಂತನನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುವುದೇ ಉಪವಾಸದ ಉದ್ದೇಶ.
ಪ್ರಮುಖ ಸೂಚನೆ : ಇಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸಲಾದ ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಹಾರಗಳು ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ಊಹೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪುರಾವೆಗಳಿಲ್ಲ.
